Regie: Chris Weitz | Scenario: Chris Weitz | Cast: John Cho (Curtis), Katherine Waterston (Meredith), Havana Rose Liu (Melody), Lukita Maxwell (Iris), Keith Carradine (Marcus), e.a. | Speelduur: 85 minuten | Jaar: 2024
Vorig jaar verscheen M3GAN in de bioscopen en dat werd een grote hit voor producent Jason Blum en zijn bedrijf Blumhouse. Begrijpelijk, een nieuwe 'Chucky' in de vorm van een onschuldig klein meisje wekt al de interesse, maar er was ook een sterke marketingcampagne waarin mensen overal opdoken in het robotkostuumpje. Niet zo gek dus dat Blumhouse zo goed als geen energie stak in Afraid dat qua uitgangspunt erg dicht in de buurt komt. Jammer, want het is evengoed een film die de aandacht vasthoudt.
Curtis werkt voor een softwarebedrijf en komt in contact met een ander bedrijf dat zich richt op kunstmatige intelligentie. Ze hebben iets nieuws ontwikkeld en willen het graag, tegen dikke vergoeding, in Curtis' huis plaatsen om het leven van hem, zijn vrouw en hun drie kinderen te verbeteren. Het gaat zo goed dat het te mooi om waar te zijn lijkt. En dat is het ook.
Volwassenen die de opvoeding van hun kinderen overlaten aan techniek: daar ging M3GAN over en Afraid in eerste instantie ook. Maar daar houdt de vergelijking op en maakt al gauw plaats voor waar het daadwerkelijk over gaat: wat kan er gebeuren als kunstmatige intelligentie de touwtjes in handen neemt?
Ondanks de totale lengte van minder dan anderhalf uur bouwt de film zich in rustig tempo op zonder saai te worden. De personages zijn niet bijster origineel - de vrouw die liever een andere carrière wil dan moeder zijn, de nukkige tienerdochter - maar de dynamiek van dit gezin is wel lekker helder en ook hoe deze verstoord raakt na het activeren van 'Aia'.
De film profileert zich als horrorfilm, zo is meteen al duidelijk uit de openingsscène waarin iemand langzaam door een donkere keuken loopt, op zoek naar haar dochter. Ook de sporadische, zwakke schrikmomenten die het puur moeten hebben van een plots hard geluid, wijzen je opzichtig op de genrekeuze. Dat is jammer, want dit verhaal werkt ongetwijfeld net zo goed als technofobische thriller.
Alles is gebaseerd op de realiteit. Apples Siri en Amazons Alexa worden benoemd en te zien is hoe alle sociale media vol staan met advertenties over een onderwerp waar men een dag eerder over sprak in de buurt van een telefoon. We leven in een tijd dat Facebook wordt overspoeld door AI-beelden geplaatst door neppe botaccounts. Waar vervolgens reacties op komen van andere botaccounts!
Het onprettige gevoel zit er meteen in. Er is in ieder geval één personage dat het niet vertrouwt en actief maatregelen neemt. De overige gezinsleden zijn een canvas voor hoe kunstmatige intelligentie de boel kan overnemen en alles uit de hand loopt. En dan is er ook nog het mysterie van de vreemdelingen die zich in de straat hebben geposteerd en vreemde bewegingen maken met hun handen.
En dan volgt de verklaring waarom deze film zo weinig aandacht krijgt van de studio: de laatste akte. In hoog tempo escaleert het en komen er plotseling andere elementen bij. Het doet denken aan een serie die vorig jaar op een van de streamingsdiensten verscheen (geen titelvermelding om de wending niet te verklappen). Dat was echter een komedie, Afraid kiest voor een serieuze aanpak.
Het gaat allemaal veel te hard en je vraagt je af of dit het einde is of pas het begin van de echte climax. Nee, dit is het. Poppetje gezien, kastje dicht. Zonde, want als men het eerdere tempo had aangehouden, had dit kunnen aanzwellen tot iets veel extremers en angstaanjagenders.
Want nogmaals: kunstmatige intelligentie is een onderdeel van ons huidig leven. Het is huiveringwekkend om te denken wat er zou kunnen gebeuren wanneer een programma zichzelf aanleert om blokkades te omzeilen en zichzelf te implementeren in werkelijk alles wat via internet, bluetooth of telefoon verbonden is.
Misschien wisten de makers dat M3GAN een groter publiek zou aanspreken en dat elders een serie in de maak was met hetzelfde uitgangspunt. Ze hebben zelfs de oorspronkelijke titel gewijzigd naar deze suffe titel, terwijl 'They Listen' veel intrigerender en onheilspellender klinkt.
Misschien was het beter geweest om het project een paar jaar op de plank te laten liggen en die tijd nemen om te sleutelen aan het script. Maar ja, misschien was schrijver en regisseur Chris Weitz bang dat AI tegen die tijd zijn werk zou hebben ingepikt. En dat is geen irreële angst.
Beeld: Blumhouse Productions
» Alle filminformatie over 'Afraid'